Tarih: 02.01.2023 09:00
Genellikle ağrılı, zonklayan bir baş ağrısı olarak görülen ve bazen mide bulantısına ve ışığa duyarlılığa neden olan migrenler, dünya çapında 1 milyar insanı etkiliyor. Bazı araştırmalar, yedi kişiden birinin hayatının bir noktasında bu şiddetli baş ağrısını yaşayacağını öne sürüyor. Neredeyse beş kadından ve 15 erkekten biri demek. Amerika Birleşik Devletleri'nde, migren baş ağrılarının yönetiminin sağlık sistemine yılda 78 milyar dolara mal olduğu düşünülüyor.
Migren tipi baş ağrıları; hastaların sıklıkla beyin BT sebebiyle radyasyona maruz kalacağı, doktora veya acil servise başvuru sebeplerinden ilkini oluşturur. Ancak bu işlem bazen, nadir şiddetli baş ağrısı sebeplerinden olan, beyin kanaması ihtimalinin giderilmesi için gereklidir.
Migrenin Nedeni
Migrenlerin, trigeminal-servikal ağrı sistemini uygunsuz bir şekilde aktive eden beyindeki "arızalı sinirler ve kan damarları" tarafından tetiklendiği görülüyor. Bilimsel olarak karmaşık olsa da, migrenin nasıl başladığını anlamak, doktorların migreni en iyi şekilde önlemesini ve tedavi etmesini sağlar. Ek olarak, anneler ve kızları sıklıkla etkilendiği için migren baş ağrılarının genetik bir bileşeni var gibi görünmektedir.
Migren baş ağrısının belirtileri:
- Genellikle bir tarafta şiddetli baş ağrısı
- Zonklama hissi
- Mide bulantısı
- Kusma
- Bir auranın varlığı veya alın çizgilerinin belirginleşmesi
- Işık hassasiyeti
- Ses hassasiyeti
- Bir şey yapamama hissiyatı hali ile boşa geçen günler
Önemli
Bir kişiye doktorları tarafından migren teşhisi konduğunda, tetikleyicileri bulmaya çalışmak önemlidir. Böylece tetikleyici besinler diyetten çıkarılabilirler ve migren önlenebilir.
Yaygın olarak bilinen bazı migren tetikleyicileri:
- Peynirler (amino asit tiramin nedeniyle)
- Şarap (sülfitlerin varlığından dolayı)
- MSG ve gıda boyası gibi gıda katkı maddeleri
- Çikolata
- Beyaz ışık duyarlılığı
- Kafa travması ve beyin sarsıntısı öyküsü
- Uyku yoksunluğu
- Uyku apnesi
- Kronik stres
- Regl
- Kafein ( bazı insanlarda tetiklerken, bazılarında engelleyebilir).
- Dehidrasyon / Az su tüketimi
- Esas olarak tüm diyet veya sıfır kalorili gazlı içeceklerde bulunan aspartam gibi yapay tatlandırıcılar yaygın bir tetikleyicidir.
Akut Baş Ağrılarının Farmasötik Tedavisi
Migren baş ağrılarını kontrol etmeye yardımcı olmak için sıklıkla kullanılan ilaçlar şunları içerir:
- Asetaminofen (Tylenol, Paracetamol) – Bazıları için yararlı olmakla birlikte, bu ilaçlar karaciğere ekstra baskı uygulayabilir ve uzun süre alındığında glutatyon seviyelerini düşürebilir. Bu ilacı alıyorsanız, doktorunuz tarafından karaciğeri korumaya yardımcı olması için N-Asetil Sistein (NAC) takviyesi yapmanız önerilir.
- NSAID'ler (Steroid Olmayan Anti-inflamatuar İlaçlar) – Ibuprofen (Motrin, Advil),Naproksen (Aleve, Naprosyn),Diklofenak, İndometasin ve Selekoksib (Celebrex) kısa vadede faydalıdır. Bununla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri'nde farmasötik ilaç güvenliğini denetleyen Federal İlaç İdaresi'ne (FDA) göre bu ilaçlar böbrek hastalığı, kalp krizi ve felç riskini artırıyor. İdareli kullanım tavsiye edilmektedir.
- Triptanlar (migren ve küme baş ağrılarının tedavisinde abortif ilaç olarak kullanılan triptamin bazlı bir ilaç ailesidir), migren baş ağrısı başlar başlamaz akut olarak kullanılan bir ilaç sınıfıdır. Bunlara sumatriptan (Imitrex),zolmitriptan (Zomig) veya rizatriptan (Maxalt) dâhildir. Vasküler 5-HT1 reseptörlerini aktive ederek çalışırlar. Antidepresan kullananların dikkatli olması gerekiyor. Ancak, herkes bu ilaçları tolere edemez. Epocrates ilaç veri tabanına göre bazıları uyuşma, kızarma, göğüs ağrısı, baş dönmesi ve nadiren kalp krizi veya inme yaşıyor.
- Narkotikler (kodein, tramadol, hidrokodon, morfin, oksikodon) – Genellikle migren baş ağrıları için kullanılır, ancak genellikle triptanlar kadar etkili değildir. Afyon haşhaşından elde edilmiştir. Narkotiklerin aşırı kullanımı ve suistimali Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa, Rusya ve Asya'da bir salgındır. Kısa süreli kullanıldıklarında yardımcı olabilirler. Uzun süreli kullanım aslında ağrı düzeylerini artırabilir ve bir kişinin nefes almayı bırakma riskini artırabilir.
- Akut migren sırasında kullanılan diğer ilaçlar arasında klorpromazin, ondansetron ve prometazin gibi mide bulantısı önleyici ilaçlar bulunur. CGRP reseptörü antagonistleri üzerinde çalışılmaktadır ve gelecekte daha yaygın olabilir. Ayrıca bazen ergotamin gibi ergotlar da kullanılır. Kafein de bazıları için yararlı olabilir.
Migreni Önlemek İçin Farmasötik İlaçlar
Reçeteli ilaçlar da bazen migren baş ağrılarını önlemeye yardımcı olmak için kullanılır. Migren hastalarının yüzde 38'inin önleyici tedavi adayı olduğu, ancak yalnızca yüzde 3 ila 13'ünün önleyici bir yaklaşım benimsediği tahmin edilmektedir. Bunlar arasında propranolol, amitriptilin (Elavil),valproik asit ve topiramat (Topamax) bulunur. Bu ilaçların etkinliği kişiden kişiye değişir.
Migreni Önlemek İçin Doğal Yaklaşımlar
Önleme gerçekten en iyi ilaçtır ve bir migrenin başlamasını engellemeye çalışmak gerçekten en iyi stratejidir. Günümüzde birçok modern doktor, hastalarına genellikle önleme için ilaçlara başlamadan önce diyet ve yaşam tarzı değişikliklerini ve doğal takviyeleri denemelerini önermekte. Çoğu migren hastası için bu yaklaşım etkilidir.
Detoks Yapmak
Son 100 yılda şirketler tarafından binlerce kimyasal üretildi ve bu kimyasallar, su kaynaklarına, havaya ve hatta ev ortamlarına atıldı. Bu kimyasalların çoğuyla, insanların nasıl etkiledikleri konusunda hala sınırlı bilgi söz konusu. Bununla birlikte, birçoğunun olumsuz sağlık sonuçları olduğunu biliyoruz ve buna migren baş ağrısı da dâhildir. Her insanın vücudunda zehirli kimyasallar vardır - bundan tamamen kaçınmanın bir yolu yoktur. Ancak, maruz kalmanın uzun vadeli etkilerini en aza indirmeye çalışabiliriz. Vücudu detoksifiye etmek, vücudu iyileştirmek için çok önemlidir.
Beslenme Rutininizi Gözden Geçirin
İşlenmiş gıdalardan kaçınmak, migreni olanlar için önemlidir. İşlenmiş gıdalarda insan vücuduna yabancı olan (ksenobiyotikler) kimyasallar bulunur ve fizyolojimiz üzerinde olumsuz etkileri vardır. Bunlar, gıda koruyucuları ve gıda boyalarını içerir. Birçok migren hastası, glüten de dâhil olmak üzere süt ürünlerinden ve tahıllardan kaçındıklarında başarılı olurlar. Migreni olanlar ayrıca mısır ve soyaya da duyarlıdır.
Meyve ve sebzeleri besin menünüze eklemek, başlamak için iyi bir yerdir. Mümkünse ilaçsız (organik) meyve ve sebzeler satın alınmalıdır. Ayrıca et tüketiyorsanız, otlarla beslenen, antibiyotik içermeyen ve hormon içermeyen ürünleri tercih edin. Bu başlangıçta daha pahalı olsa da, kronik sağlık durumlarını önlemeye ve kişinin yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olacağından, maliyet tasarrufu potansiyeli vardır.
Beslenmenizi düzene soktuktan, yeterince su içtikten, günlük egzersiz yaptıktan ve uykunuzu düzene koyduktan sonra, bilimsel çalışmaların migren baş ağrılarını önlemede etkili olduğunu gösterdiği birkaç doğal terapiyi de denemekte fayda var.
Takviyeler
Son birkaç on yılda, araştırmalar birçok nutrasötiğin migren baş ağrılarının önlenmesinde yardımcı olduğunu kanıtladı. Daha fazla insan ilaç dışı yaklaşımlar aradıkça, takviyeler popüler bir alternatif haline geldi.
Riboflavin – B2 vitamini olarak da bilinir. Bu vitaminin migreni önlemede etkili olduğu gösterilmiştir. Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics'de 2017 yılında yapılan ve on bir çalışmayı değerlendiren bir çalışma şu sonuca varmıştır: "Riboflavin iyi tolere edilir, ucuzdur ve yetişkin hastaların migren baş ağrısı sıklığını azaltmada etkili olduğunu göstermiştir ". Kanada Aile Hekiminde 2014 yılında yapılan bir araştırma, migren baş ağrıları olan çocuklarda riboflavin'in yararlılığını da gösterdi. Önerilen doz: Yetişkinler - Riboflavin 400 mg günlük. Pediatri - günde 100 ila 400 mg.
Magnezyum – Bilimsel araştırmalar magnezyum kullanımını destekliyor. The Journal of Head and Face Pain'de 2017 yılında yapılan bir araştırma, migren baş ağrılarının magnezyum ile önlenebileceği sonucuna vardı. Diğer araştırmalar da benzer bulgular gösteriyor. Önerilen doz: Migreni önlemeye yardımcı olmak için Magnezyum Chelate -125 mg ila 500 mg günlük. Düşükten başlayın ve gerektiği kadar artırın.
Zencefil – Bulantı önleyici faydalar sağlar, ancak aynı zamanda migren tedavisinde de yardımcı olabilir. Kullanımı Ayurveda tıbbında bulunabilir. 1990 yılında yapılan bir araştırma, zencefilin migren tedavisindeki etkinliğine dair bilgi olduğunu gösterirken, 2014 yılında yapılan bir araştırma, zencefilin migren tedavisinde farmasötik ilaç sumatriptan kadar etkili olduğunu gösterdi. Zencefil çayı içmek de mide bulantısı semptomlarını en aza indirmeye yardımcı olabilir. Önerilen doz: Zencefil 250 mg ila 500 mg günde bir veya iki kez.
Omega 3-Balık Yağı – Nutritional Neuroscience'da 2017 yılında yapılan bir araştırma, omega-3 balık yağlarının migren baş ağrılarının süresini azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterdi. 2012 yılında yapılan bir araştırma, migrenin önlenmesi için balık yağı ve valproik asidi tek başına valproik asit kullanımına karşı karşılaştırdı. Balık yağı ve valproik asit kombinasyonu baş ağrılarını önlemede daha etkiliydi. Son olarak, deneklerin balık yağı ve zerdeçal aldığı 2017 yılında yapılan bir çalışma, migren baş ağrılarında bir azalma gösterdi. Önerilen doz: Omega 3-balık yağı 2.000 ila 4.000 mg günlük. Günde iki kez doza bölün.
Koenzim Q10 (CoQ10) – Araştırmalar, CoQ10'un migreni önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. 2017'de yapılan bir çalışma şu sonuca varmıştır: " ... CoQ10'un baş ağrısı sıklığını azaltabileceği ve ayrıca onları uygun bir güvenlik profiliyle süre olarak daha kısa ve daha az şiddetli hale getirebileceği. ” Başka bir 2017 çalışması ve 2011 çalışması da CoQ10 takviyesinin migreni önlemede bir faydasını gösterdi. Önerilen doz: Koenzim Q10 100 mg ila 300 mg günlük.
Alfa Lipoik Asit - Journal of Medicinal Food'da 2017 yılında yapılan bir araştırma, bu güçlü antioksidanın günde iki kez 400 mg dozlarında alındığında migren baş ağrısının sıklığını ve süresini önlemeye yardımcı olabileceğini gösterdi. 2007 yılında yapılan bir araştırma da benzer bir fayda gösterdi. Önerilen doz: Migreni önlemek için günde 600 ila 800 mg Alfa Lipoik Asit, bölünmüş dozlarda alınabilir.
Melatonin – “Uyku vitamini” olan melatoninin migren baş ağrılarını önlemede etkili olduğu gösterilmiştir. 2017 yılında yapılan bir araştırma, 3 mg melatonin ile reçeteli ilaç valproik asidi karşılaştırdı. Melatoninin daha etkili olduğu ve yan etkisi olmadığı gösterildi. 2017 yılında yapılan bir araştırma, melatoninin CGRP düzeylerini düşürdüğünü ve migreni önlemeye yardımcı olduğunu gösterdi. Son olarak, Journal of Family Practice'de 2017 yılında yapılan bir araştırma, melatoninin migreni önlemede reçeteli ilaç amitriptilin kadar etkili olduğunu gösterdi. Önerilen doz: Melatonin 3 mg ila 10 mg her gece yatmadan 1-2 saat önce.
Feverfew - ( Tanacetum parthenium ),Türkçede Gümüşdüğme, Pireotu, Beyaz Papatya adlarıyla bilinmektedir. Tıbbi özellikleri ile iyi bilinen çok yıllık bir bitkidir. Sıklıkla migren, karın ağrısı ve baş ağrısını önlemeye yardımcı olmak için kullanılır ve araştırmalar bazı faydalar gösterir. 2017 yılında yapılan bir çalışma, magnezyum ve koenzim Q10 ile birlikte alındığında ateşin migreni önlemede etkili olabileceğini gösterdi. Önerilen doz: Günde bir veya iki kez Feverfew 250 mg.
Butterbur – Kaymakpürüzü olarak adlandırılan bitki, ayrıca migreni önlemeye yardımcı olabilir. Bununla birlikte, bu madde karaciğer problemlerine neden olabileceğinden, yalnızca pirolizidin alkaloidleri (PA) içermiyorsa alınmalıdır. İlginçtir ki baş ağrısı, hazımsızlık, mide bulantısı, kusma, ishal ve/veya kabızlık gibi yan etkiler gösterebilmektedir. Çocuklar, hamile veya emziren kadınlar ile böbrek ve karaciğer hastalığı olan kişiler için önerilmez. Önerilen doz: Butterbur 75 mg günde bir ila üç kez.
Düz Yapraklı Aslanpençesi – Latince Leontice leontopetalum olarak bilinir. Kroniklik seviyenize göre Günde iki kez, 5gram yaprak ve saplı kısım, kaynamış suya eklenip, 5-7 dakika ağzı kapalı şekilde demlenip kullanıldığında fayda göstermiştir. Düzenli olarak bir aylık kullanım sonrasında 1 hafta ara verildikten sonra kür tekrarlanmalıdır. Yüzde 99 oranda etkili bir yöntemdir. Yapılan bilimsel araştırmalar sonucu, migren dışında meme, lenf bezi, rahim ve prostat kanserlerini önleyici, hormon dengeleyici, menopoz dönemi şikâyetlerine karşı, iyi huylu prostat büyümesini önleyici, düzensiz regl dönemleri ve PMS'ye karşı (Post Menstrual Syndrome),miyom gelişimini durdurucu etkileri tespit edilmiştir. Migren rahatsızlığından mustarip olanlar için, düz yapraklı aslanpençesi bilimsel kanıta dayalı olarak, öncelikle önerilmektedir.
Diğer Yararlı Önlemler - Düzenli aerobik egzersiz
- Yoga
- Akupunktur
- Meditasyon
- Medikal masaj
- Şifa uygulamaları
- Hacamat – Kupa terapi
- Açık hava yürüyüşleri
- Papatya Yağı (Üst dudağa uygulandığında veya bir difüzör ile kullanıldığında fayda göstermiştir.)
- Lavanta Yağı (Üst dudağa uygulandığında veya bir difüzör ile kullanıldığında fayda göstermiştir.)
- Biberiye Yağı (Üst dudağa uygulandığında veya bir difüzör ile kullanıldığında fayda göstermiştir.)
Migrenden Kurtulabilirsiniz
Migren baş ağrıları, insanların işini kaçırmasının ve tıbbi yardım aramasının önde gelen nedenlerinden biridir. Bu şiddetli baş ağrılarının dünya çapında 1 milyar insanı etkilediği tahmin ediliyor. Unutmayın, sağlıklı bir diyet migreni önlemede önemli bir rol oynayabilir. Tetikleyicilerden kaçınmak da çok önemlidir ve çoğu için buna süt ve glüten dâhildir. Farmasötik ilaçlar da çok etkili olabilir, ancak yan etkilerle ilgili endişeler insanları alternatif arayışlara sokar. Neyse ki, seçenekler var. Çoğu insan, riboflavin veya magnezyum chelate ile başlar. Bu uygulamaya, bitkisel destek olarak zencefil ve özellikle de düz yaprak aslanpençesi eklenmesi de düşünülmelidir. Bu takviyelerin kullanımı yeterli olmazsa, ilave takviyelerin eklenmesi düşünülebilir. Sabırlı olun, doğru kombinasyonun bulunması birkaç ayı bulabilir.
Kaynakça - Epocrates drug database , accessed December 9, 2017
- Lipton RB, Bigal ME, Diamond M, et al; The American Migraine Prevalence and Prevention Advisory Group. Migraine prevalence, disease burden, and the need for preventive therapy. Neurology. 2007;68:343–349.
- Silberstein, S. D., Lipton, et. Al. Efficacy and Safety of Topiramate for the Treatment of Chronic Migraine: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial. Headache: The Journal of Head and Face Pain, 47: 170–180. doi:10.1111/j.1526-4610.2006.00684.x
- Neurol Sci. 2017 May;38(Suppl 1):117-120. doi: 10.1007/s10072-017-2901-1.
- Thompson DF, Saluja HS. Prophylaxis of migraine headaches with riboflavin: A systematic review. J Clin Pharm Ther. 2017;42:394–403. https://doi.org/10.1111/jcpt.12548
- Sherwood M, Goldman RD. Effectiveness of riboflavin in pediatric migraine prevention. Canadian Family Physician. 2014;60(3):244-246.
- J Ethnopharmacol. 1990 Jul;29(3):267-73.
- Maghbooli, M., Golipour, F., Moghimi Esfandabadi, A. and Yousefi, M. (2014),Comparison Between the Efficacy of Ginger and Sumatriptan in the Ablative Treatment of the Common Migraine. Phytother. Res., 28: 412–415. doi:10.1002/ptr.4996
- Effects of omega-3 fatty acids on the frequency, severity, and duration of migraine attacks: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials Leila Maghsoumi-Norouzabad, Anahita Mansoori, Reza Abed & Farideh Shishehbor Nutritional Neuroscience Vol. 0 , Iss. 0,0
- Tajmirriahi M, Sohelipour M, Basiri K, Shaygannejad V, Ghorbani A, Saadatnia M. The effects of sodium valproate with fish oil supplementation or alone in migraine prevention: A randomized single-blind clinical trial. Iranian Journal of Neurology. 2012;11(1):21-24.
- Immunogenetics. 2017 Jun;69(6):371-378. doi: 10.1007/s00251-017-0992-8. Epub 2017 May 6.
- Acta Neurol Belg. 2017 Mar;117(1):103-109. doi: 10.1007/s13760-016-0697-z. Epub 2016 Sep 26.
- Neurol Sci. 2017 May;38(Suppl 1):117-120. doi: 10.1007/s10072-017-2901-1.
- Cephalalgia. 2011 Jun;31(8):897-905. doi: 10.1177/0333102411406755. Epub 2011 May 17.
- Cavestro Cinzia, Bedogni Giorgio, Molinari Filippo, Mandrino Silvia, Rota Eugenia, and Frigeri Maria Cristina. Journal of Medicinal Food. October 2017, ahead of print. https://doi.org/10.1089/jmf.2017.0068
- Headache. 2007 Jan;47(1):52-7. (Study showing alpha lipoic acid could help prevent migraines)
- Restor Neurol Neurosci. 2017;35(4):385-393. doi: 10.3233/RNN-160704. (Melatonin vs Valproic acid)
- Acta Neurol Belg. 2017 Sep;117(3):677-685. doi: 10.1007/s13760-017-0803-x. Epub 2017 Jun 5.
- Lyon C, Langner S, Stevermer JJ. PURLs: Consider melatonin for migraine prevention. The Journal of Family Practice. 2017;66(5):320-322.
- Cochrane Database Syst Rev. 2015 Apr 20;4:CD002286. [Epub ahead of print]
- BMC Complement Altern Med. 2017 Aug 30;17(1):433. doi: 10.1186/s12906-017-1933-7.
- Med Hypotheses. 2014 Nov;83(5):566-9. doi: 10.1016/j.mehy.2014.08.023. Epub 2014 Sep 6. (Chamomile essential oil and migraines)
- Eur Neurol. 2012;67(5):288-91. doi: 10.1159/000335249. Epub 2012 Apr 17. (Lavender essential oil for migraines)
- https://eksisozluk.com/butterbur--224550
- https://www.herbal-supplement-resource.com/butterbur-herb.html
- https://kocaelibitkileri.com/tanacetum-parthenium/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3210009/
- https://www.youtube.com/watch?v=YXmDpJbMM7g&ab_channel=Prof.Sara%C3%A7o%C4%9FluileHayatveSa%C4%9Fl%C4%B1k
SORUMLULUK REDDİ
Bu blog, teşhis, tedavi veya tıbbi tavsiye sağlama amacı taşımamaktadır. Bu blogda sağlanan içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir tıbbi veya sağlıkla ilgili teşhis veya tedavi seçenekleriyle ilgili olarak lütfen bir doktora veya başka bir sağlık uzmanına danışın. Bu blogdaki bilgiler bir sağlık uzmanının tavsiyesinin yerine geçmemelidir. Bu blogda belirli ürünler hakkında ileri sürülen iddialar, hastalığı teşhis etmek, tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek için onaylanmamıştır. Buradaki Bilgiler Hekim, Eczacı ve Diğer Sağlık Profesyonellerini bilgilendirmek amacıyla bilimsel makaleler referans alınarak hazırlanmıştır. Fitoterapi ve Aromaterapi bir uzmanlık alanıdır. Hekiminize ve Eczacınıza danışmadan buradaki bilgilerle hastalık tedavi edilemez! Bitkisel ürünler İlaç değildir. Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için kullanılamaz! İlgili yasa ve reklam yönetmelik kurallarına uyularak endikasyon ve hastalık adı belirterek bitkisel destek ürünleriyle ilgili tanıtım yapılmamaktadır.
